Kwaliteitsjaarverslag

Van zorg naar leven (met zorg) 

We staan voor een transitie in de zorg, het moet anders en het kan anders. Een transitie maak je niet in één keer en je volgt hiervoor geen bekend pad. We gaan in de komende jaren uitproberen wat werkt en hoe we de ouderenzorg kunnen veranderen. We komen uit een tijdperk waarin de zorg in onze organisatie voorop stond. Wanneer iemand bij ons kwam wonen, namen wij ‘het zorgen voor’ over. Dit vanuit goede bedoelingen maar ook vanuit efficiëntie. Daarnaast speelde veiligheid en de medische benadering van de oudere. De familie en de naasten die voor die tijd waarschijnlijk veel hielpen, deden na de verhuizing een stap terug. 

De oudere van nu en zeker die van de (nabije) toekomst is veel meer gewend zelf te bepalen hoe hij het leven leidt en welke ondersteuning hij wenst. We accepteren niet meer zo maar dat een ander voor ons bepaalt wat goed is. Onze missie sluit daar ook op aan. Wij willen dat mensen ouder kunnen worden op eigen wijze. 

We willen van zorg naar leven. Dat is een uitdrukking die we hierbij al jaren gebruiken en welke verwijst naar genoemde verandering. Niet zorgen voor en overnemen maar zorgen dat en ondersteunen om het leven te blijven leven op eigen wijze. Maar wat dat precies betekent voor onze cliënten/bewoners, hun omgeving en voor onze manier van werken, is een zoektocht. Die beweging willen we maken vanuit bovenstaande verandering in behoeftes. En daarnaast is er ook een noodzaak vanwege het toenemende aantal ouderen en het niet evenredig toenemende aantal zorgmedewerkers. We moeten vooral gaan doen wat echt nodig en gewenst is en verder de klant zelf samen met zijn netwerk aan het roer laten. 

Ethiek 

We zien binnen Driezorg een steeds zwaardere zorgvraag en hierdoor ook vaker een moreel beraad rondom thema’s als omgaan met veranderingen, palliatieve zorg en euthanasie. Onze geestelijk verzorgers ondersteunen hiermee de medewerkers. De teams van geestelijk verzorgers van Driezorg en van Zonnehuisgroep IJssel-Vecht zijn bezig met de integratie van het team en de werkwijze. De verwachting is dat ze dit proces in 2024 afronden.  

Onbegrepen gedrag 

In de afgelopen jaren is er vanuit het project onbegrepen gedrag een nieuwe werkwijze uitgevoerd rondom observaties en advies bij onbegrepen gedrag. Het project onbegrepen gedrag hebben we in 2023 geëvalueerd. De methode kost te veel tijd om apart in te zetten in verhouding tot wat het extra oplevert. De werkwijze rondom onbegrepen gedrag wordt daarom opgenomen in het reguliere proces met bewonersbesprekingen, gedragsvisites, multidisciplinaire gedragsplannen, welke daar waar dat noodzakelijk is gekoppeld worden aan de afspraken in het kader van de WZD.  

Goed leven thuis 

Het team rondom goed leven thuis (VPT) is vormgegeven, voor het harmoniseren en integreren van de functiebeschrijvingen en functienamen is een eerste verkenning geweest. In 2024 loopt dit traject verder. Binnen Driezorg is het team vooral gericht op de extramurale locaties. Het team gaat integraal werken met de wijk (WLZ en ZVW met elkaar) om per wijk ondersteuning te bieden. Deze samenwerking is in pilotvorm gestart in 2023 en dit wordt voortgezet in 2024.  
In 2023 is na analyse gebleken dat GLT (VPT) een financieel gezond product is en dat we meer cliënten kunnen ondersteunen per team. We willen dit product daarom uitbreiden in de komende jaren en blijven kijken hoe we continu kunnen blijven verbeteren en deze dienstverlening meer bekendheid kunnen geven in Zwolle.  

Naastenparticipatie 

Door de toenemende vergrijzing, toenemende kosten voor de zorg en toenemend personeelstekort zullen we de ondersteuning van onze bewoners en cliënten anders moeten inrichten. En we willen het ook anders, we willen dat ouderen op eigen wijze oud kunnen worden en regie houden over hun eigen leven, waarin zorg niet meer centraal staat maar het leven. In de verandering van zorg naar leven zien we als belangrijke opgave de de-institutionalisering, de-professionalisering en normalisering. Normalisatie waarin niet de professionele zorg maar het leven van de ouderen centraal staat en waarin zelfredzaamheid van cliënten en de natuurlijke ondersteuningsstructuur van naasten en ‘communities’ rondom de ouderen weer hun natuurlijke plek krijgen. Professionele zorg sluit en vult waar nodig hierop aan. We vragen daarom meer van de familie en naasten en het informele netwerk. Dit vraagt om een verandering in hoe er naar de zorg gekeken wordt: niet langer neemt de zorg alles over, maar we gaan het meer samen doen. Tijdens familieavonden is er veel aandacht besteed aan deze verandering door te vragen wat familie en naasten meer kunnen doen om de zorg te ontlasten. Daarnaast wordt in het startgesprek aan familie en naasten gevraagd welke taken ze kunnen blijven doen wanneer het familielid verhuist naar een intramurale locatie. Door de gesprekken die gevoerd worden komt er meer bewustwording. De komende jaren zullen er nog veel meer gesprekken gevoerd moeten worden om de bewustwording en de inzet van het informele netwerk te vergroten.  

Passende, veilige zorg en ondersteuning 

Altijd dichtbij (Driezorg) vernieuwing zorgdomotica en telefonie 

Binnen de Driezorg locaties zijn we druk bezig met het vervangen van het telefonie- en verpleegkundigoproepsysteem met hulp van externe partner Curatec. De nieuwe systemen lopen via zorgsmartphones en de app IQ Messenger, hier kan vervolgens ook andere domotica op aangesloten worden. Inmiddels is het oproepsysteem op locatie Kievitsbloem vervangen en is begin 2024 gestart met het vervangen van het systeem op Berkumstede. Hierna zal locatie Venus volgen en uiteindelijk zijn in 2025 alle oproepsystemen bij de Driezorglocaties vervangen.  

Hieronder een schematisch overzicht van hoe het systeem werd vervangen in de Kievitsbloem. Deze aanpak wordt ook op de andere locaties toegepast. 

Strategische personeelsplanning 

Om op het juiste moment over de juiste inzet van medewerkers te kunnen blijven beschikken is Strategische personeelsplanning (SPP) essentieel. SPP is het proces waarbij we als organisatie onze huidige en toekomstige personeelsbehoeften afstemmen op onze lange termijn- doelstellingen en strategieën van de organisatie én het ontwikkelen van plannen om eventuele tekorten op te vullen. Naast deze strategische personeelsplanning hebben we ook aandacht voor de doorvertaling naar de korte termijn. Voor lijnmanagers en zeker uitvoerende teams, ligt de focus primair op het verantwoord vullen van de roosters voor het komende kwartaal, maand of soms zelfs morgenochtend. Binnen Vereen worden deze tactische en operationele plannen geschaard onder capaciteitsmanagement. In de in 2023 opgestelde visie op capaciteitsmanagement wordt het krijgen van verbinding en balans tussen belangen van cliënt (passende zorg en ondersteuning op het juiste moment), medewerker (passend werk bij competenties, ambities en werk-privé balans) en organisatie (tevreden medewerkers en cliënten en gezonde bedrijfsvoering) en regelgeving als kern benoemd.  

Na het opstellen van de visie is het beleid geïmplementeerd waardoor er een betere afstemming tussen zorgvraag en functiemix is gekomen. Daarnaast weten we beter wanneer medewerkers met pensioen gaan zodat we hier ruim op tijd op in kunnen spelen. Dit waren noodzakelijke eerste stappen in de strategische personeelsplanning. Vanaf 2024 gaan we nog beter kijken naar de juiste persoon op het juiste moment op de juist stoel zodat we de koers van Vereen richting 2030 van zorg naar leven kunnen realiseren. 

Vereen ziet blijvend Leren en Ontwikkelen als essentieel voor persoonlijke groei en professioneel handelen van al onze medewerkers en daarmee de organisatie als geheel. We werken en ontwikkelen vanuit de principes van een lerende organisatie. We zijn ervan overtuigd dat in iedere dag wel een verbetering zit. Samen zijn we erop gericht om het vandaag een beetje beter te doen dan gisteren en morgen een beetje beter dan vandaag. Zo zijn we samen onderweg, leren we van elkaar en van de dingen die we onderweg tegenkomen.  

In 2023 zijn we op verschillende manieren bezig geweest met het thema Leren en ontwikkelen. Uiteraard zorgen we dat onze zorgmedewerkers bevoegd en bekwaam blijven en hebben we verschillende wondzorgtrainingen aangeboden.  

Daarnaast besteden we veel tijd aan operationeel management en het rondmaken van de PDCA-cirkel bijvoorbeeld in dagstarts en weekstarts. De ontwikkeling van de Driezorg academie is stilgelegd vanwege de fusie met ZGIJV. In plaats hiervan is in 2023 een start gemaakt met de visie op leren en ontwikkelen. Hier gaan we in 2024 mee verder.  

In 2023 hebben we ook veel aandacht besteed aan methodisch werken. Zo hebben we het proces rondom incidenten/ calamiteiten geïntegreerd en geoptimaliseerd en is een groot deel van de regie verpleegkundigen getraind in het doen van prisma light onderzoek. Daarnaast zijn we in 2023 gestart met het optimaliseren van het documentbeheersysteem. De cruciale documenten zijn geactualiseerd. In 2024 en 2025 werken we verder aan het vernieuwen en integreren van het documentbeheersysteem; al het beleid en de protocollen (inclusief werkinstructies en procesbeschrijvingen).  

Wij willen de huidige en toekomstige generaties ouderen door en door kennen en begrijpen. Wat zijn hun wensen, behoeften en dromen? Wat hebben zij nodig? Daarvoor creëren we ruimte om samen te onderzoeken en te experimenteren en ouderen samen met hun naasten en netwerk in de wijk te betrekken bij de transformatie opgave om samen vorm te geven aan de zorg.  

Het ophalen van de vraag en behoefte van onze (potentiële) cliënten doen we in een terugkerend proces en op drie niveaus. Op macroniveau gaat het om de regionale vraag van onze (potentiële) cliënten. Dit doen we door het volgen en zo nodig initiëren van marktonderzoeken. Dat doen we tenminste jaarlijks bij het opstellen van het jaarplan. Daarnaast ook als vast vooronderzoek bij nieuwe ontwikkelingen. Op mesoniveau gaat het meer over het voortdurend meten en verbeteren van vraag en aanbod binnen de bestaande dienstverlening. Een belangrijk instrument hierin is de interactieve beleidsvoering met de Centrale en Lokale Cliëntenraden, maar ook de jaarlijks te herhalen cliënttevredenheidsonderzoeken. Op microniveau gaat het om het achterhalen van de behoeftes en gewoontes van de individuele cliënt. We vragen goed uit bij de cliënt en z’n naasten: ‘Wat is er gebeurt in uw leven?’ ‘Wie bent u?’ ‘Waar wil u naartoe, wat zijn uw doelen en behoeftes?’ ‘Wat heeft u nodig om dat te bereiken?’. Vandaaruit kunnen we samen met de cliënt en zijn naasten de zorg en ondersteuning persoonsgericht invullen en vastleggen in het zorgleefplan van de cliënt.